تاثیر تجدد بر موسیقی ایران از دوره قاجار (عهد ناصری) تا پایان دوره پهلوی اول

این نوشتار، چنانکه از عنوان اش نیز هویداست، به بررسی تاثیر تجدد(modernity) بر موسیقی ایرانی می پردازد و این تاثیر را بر حسب ابعادی چون فرم های موسیقایی، محتوای موسیقی، تکنیک های موسیقایی و نیز نهادهای دست اندر کار موسیقی ایرانی، مورد توصیف و تبیین قرار می دهد. چنین بررسی اما موکول به دوره ای تاریخی ست که از بدو تاسیس شعبه موزیک نظام دارالفنون را در عهد ناصری تا آخر دوره پهلوی اول در بر می گیرد. هم از این روست که این نوشتار از روش پژوهشی تاریخی-هرمنوتیکی در جامعه شناسی سود می برد و بر آن است که به مسائلی چون چگونگی و چرایی تاثیرات ناشی از ورود تجدد به ایران بر موسیقی به لحاظ ابعاد مذکور پاسخ گوید. این مهم، نیز از طریق استخراج شاخص های تجدد از برخی آثار موسیقی ایرانی طی بازه تاریخی که ذکر شد و با توسل به روش تحلیل محتوای کیفی این آثار، میسر می گردد. آنچه از این تحلیل مدّنظر قرار داشته، مدرج ساختن شدت تاثیر پدیده تجدد در قالب تیپ های ایده آل سنتی، میانه رو و متجددبر موسیقی ایرانی و نیز کوشش در تایید این فرض بر مبنای شواهدی تاریخی ست که تلقی از موسیقی به مثابه هنر، تنها تحت تاثیر تجدد است که در ایران نضج گرفته و پیش از آن موسیقی صرفا کارکردی اجتماعی داشته است. به عبارت دیگر، یکی از آثار مهم تجدد در این زمینه در ایران، تغییر آن معنایی ست که از موسیقی مستفاد می شده است: تغییر از طرب به هنر موسیقی.